ਮੈਲਬਰਨ: ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿਚ ਵਾਈਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਅੰਗੂਰਾਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਖੇਤਰ ਸਾਊਥ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਰਿਵਰਲੈਂਡ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਸੰਕਟ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਅੰਗੂਰ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਇਕੋ ਜਿਹੀਆਂ ਦਰਾਂ ਤੱਕ ਡਿੱਗ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਕੁਝ ਵਾਈਨਰੀਜ਼ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਟਨ 120 ਡਾਲਰ ਤੱਕ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਤਪਾਦਨ ਲਾਗਤ ਲਗਭਗ 300 ਡਾਲਰ ਪ੍ਰਤੀ ਟਨ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ।
ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਬੋਝ ਹੇਠ ਦੱਬੇ ਸਿਮੀ ਗਿੱਲ ਵਰਗੇ ਕਿਸਾਨ ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਮਰਹੂਮ ਪਿਤਾ ਵੱਲੋਂ 40 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਲਗਾਏ ਅੰਗੂਰਾਂ ਦੇ ਬਾਗ ਤੋਂ ਦੂਰ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਸ ਨੇ ਮੀਡੀਆ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗੱਲਬਾਤ ’ਚ ਕਿਹਾ, “ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਲ ਆਖਰੀ ਸਾਲ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਪਾਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਸਿਰਫ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਰਜ਼ੇ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਅੰਗੂਰਾਂ ਦੇ ਬਾਗ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹਾਂ।’’
ਪੰਜਾਬੀ-ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ ਪਰਿਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ 900 ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਿਵਰਲੈਂਡ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਸੰਕਟ ਵਾਰਤਾ ਦੌਰਾਨ ਵਾਈਨ ਉਦਯੋਗ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਥਾਨਕ, ਰਾਜ ਅਤੇ ਫ਼ੈਡਰਲ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦਿਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉਹ ਇਕੱਲੇ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆ ’ਚ ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਬਦਲਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਕਾਰਨ ਗਲੋਬਲ ਵਾਈਨ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਰੈੱਡ ਵਾਈਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਮੁਰੇ-ਡਾਰਲਿੰਗ ਬੇਸਿਨ ਦੇ ਗਰਮ ਅੰਦਰੂਨੀ ਖੇਤਰ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਾਈਨ ਅੰਗੂਰ ਦੇ ਕਰਸ਼ ਦਾ ਲਗਭਗ 70٪ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ। 2024 ਦੀ ਫਸਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਘੱਟ ਕੀਮਤਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਤਣਾਅ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਿਮੀ ਗਿੱਲ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਰੇਨਮਾਰਕ ਤੋਂ 25 ਮਿੰਟ ਦੀ ਦੂਰੀ ‘ਤੇ ਆਪਣੀ ਵਿੰਕੀ ਜਾਇਦਾਦ ‘ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸਮਾਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਦਿਨ ਹਨ। ਦੂਜੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੀ ਅੰਗੂਰ ਉਤਪਾਦਕ ਆਪਣਾ ਪਾਣੀ ਵੇਚ ਕੇ ਚਲੇ ਜਾਣ ‘ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅੰਗੂਰਾਂ ਦੇ ਬਾਗ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲਾਗਤ ਉਸ ਦੀ ਸਮਰਥਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਫ਼ਿਕਰ ਕਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਕੁਝ ਸ਼ਾਇਦ ਡਿਪਰੈਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ।’’ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗਿੱਲ ਨੇ ਜਾਇਦਾਦ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਨ ਲਈ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਭਰਾ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵਾਈਨਰੀਜ਼ ਤੋਂ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਸਮਰਥਨ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਹੁਣ ਹੋਰ ਵਿਗੜ ਗਈ ਹੈ।
ਸਿਮੀ ਗਿੱਲ ਦੇ ਚਾਚਾ ਮਿੰਟੂ ਬਰਾੜ, ਜੋ ਕਿੰਗਸਟਨ-ਆਨ-ਮੁਰੇ ਵਿਖੇ ਵਾਈਨ ਅੰਗੂਰ ਉਗਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆਈ-ਪੰਜਾਬੀ ਯੂ-ਟਿਊਬਰ ਵੀ ਹਨ, ਨੇ ਅਤੀਤ ’ਚ ਆਪਣੇ ਯੂ-ਟਿਊਬ ਚੈਨਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੈਂਕੜੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵਾਸ ਕਰਨ ਲਈ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਰ ਹੁਣ ਵਧਦੇ ਵਿੱਤੀ ਦਬਾਅ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲੱਖਾਂ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੁਕਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਗੁੱਸੇ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਨਿਰਾਸ਼ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਜੇ ਕਿਸਾਨ ਚਲੇ ਗਏ, ਤਾਂ ਨਦੀ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ।’’